Over wisselkoersen en de euro

Wij in Nederland hebben de euro als munteenheid — samen met de meeste andere landen in Europa. Deze landen vormen samen de eurozone. Maar er bestaan nog vele andere valuta in de wereld. Onze wisselkoers-calculator is er daarom voor om te berekenen wat een euro waard is ten opzichte van andere valuta. Maar waarom gebruiken we niet gewoon allemaal dezelfde munteenheid? En waarom fluctueert de waarde van een munt? In dit artikel leggen we je alles uit over wisselkoersen.

Van ruilen naar geld

Het ontstaan van de valutamarkt gaat nog niet zo lang terug. Geld is namelijk een relatief nieuw fenomeen. Oorspronkelijk deden onze voorouders zaken op basis van ruilhandel, waarbij ze goederen ruilden tegen andere goederen. Zo werd bijvoorbeeld vastgesteld hoeveel kippen één koe waard waren. Dit systeem was natuurlijk niet erg praktisch en bovendien niet universeel. In de loop van de tijd is dit daarom gemakkelijker gemaakt met de introductie van handel op basis van waardevolle materialen als goud, zilver en brons. Dit stelde men in staat om goederen te verhandelen met behulp van één algemeen geldend waardemiddel. Vervolgens deden ook papieren biljetten hun intrede. Wanneer mensen hun waardevolle materialen inleverden konden zij hier waardepapieren voor ontvangen en daarmee betalen.

Van geld naar wisselkoersen

Vervolgens werden deze waardepapieren overgenomen door regeringen en banken, die zich hiervoor indekten door goudreserves te bewaren. In de loop van de twintigste eeuw werd meerdere malen officieel vastgesteld wat de waarde van bepaalde munten in goud uitgedrukt was. Het systeem van Bretton heeft bijvoorbeeld lange tijd gegolden. Deze overeenkomst uit 1944 stelde exact de goudwaarde van de dollar vast. En bovendien in welke verhouding alle andere valuta gekoppeld waren aan de dollar. Alle valuta waren op die manier van elkaar afhankelijk. Dit is van kracht gebleven tot 1971. Vanaf toen zijn de meeste munteenheden vrijgegeven, wat betekent dat vrije handel tussen valuta mogelijk werd. Zo kunnen speculanten handelen in bepaalde munteenheden en is er een ware valutamarkt ontstaan. Door deze vrije markt is de waarde van valuta afhankelijk van bijvoorbeeld vraag en aanbod en de economie van het land waar de valuta gebruikt wordt. Daarom zijn wisselkoersen tegenwoordig aan fluctuatie onderhevig. Echter, in sommige gevallen kan het zijn dat de overheid er voor zorgt dat een valuta een bepaalde waarde heeft en de koers van deze valuta daardoor minder flexibel is. 

De wisselkoers van de euro

Het bestaan van de euro heeft alles met het fenomeen van wisselkoersen te maken. De munt is namelijk geïntroduceerd om voor een stabielere wisselkoers te zorgen in heel Europa. Op 4 januari 1999 is de euro officieel voor het eerst als munteenheid ingevoerd. De waarde van 1 euro werd toen gesteld op 2,20371 gulden, de toenmalige munteenheid van Nederland. 

Vanaf 1 januari 2002 werden de euromunten en -biljetten in circulatie gebracht. En de munt heeft inmiddels bewezen vrij stabiel te zijn. Het voornaamste voordeel van de euro ten opzichte van het voormalige systeem van meerdere valuta is namelijk dat de munt niet staatsgebonden is. Dit houdt in dat de munteenheid aanzienlijk minder afhankelijk is van de financiële situatie in een land. Dit betekent niet dat de waarde van de munt niet fluctueert, maar wél dat de munt sterker bestand is tegen economische schommelingen. Zo devalueerde de euro significant naar aanleiding van de penibele financiële situatie in Griekenland ten gevolge van de economische crisis van 2008, maar waren de eurolanden samen in staat de lasten te delen door middel van de gemeenschappelijke munt. Deze eigenschap wordt door sommigen om deze reden tegelijkertijd ook als een nadeel beschouwd, omdat dit ongunstig is voor de economisch stabielere eurolanden.

Gepubliceerd op 8 april 2020